گفت‌وگوی پیش رو مصاحبه اختصاص آهن پرایس با علی خوروش، عضو هیئت مدیره کارخانه میلگرد کویر کاشان است که در آن به موضوعاتی همچون جایگاه کویر کاشان در صنعت فولاد ایران، دستاوردهای این کارخانه، چالش‌های پیش روی صنعت فولاد در سال‌های اخیر، راهکارهای پیشنهادی برای برون رفت از این مشکلات و چشم‌انداز آینده این صنعت پرداخته شده است...

آهن پرایس: صنعت فولاد ایران، یکی از صنایع کلیدی و تأثیرگذار در اقتصاد کشور، در سال‌های اخیر با چالش‌های جدی روبه‌رو بوده است. نوسانات شدید قیمت آهن آلات و نرخ ارز، کمبود مواد اولیه، محدودیت‌های انرژی، اعمال قوانین خلق‌الساعه توسط دولت و رکود بازار مسکن، از جمله عواملی هستند که بر فعالیت واحدهای تولیدی این صنعت تأثیر گذاشته‌اند. در این میان، کارخانه‌های فولادی خصوصی نیز از این شرایط متأثر شده و برای ادامه فعالیت خود با مشکلات عدیده‌ای مواجه هستند. در گفت‌وگوی پیش رو، به بررسی وضعیت صنعت فولاد ایران و چالش‌های پیش روی آن پرداخته‌ایم. برای این منظور، با علی محمد خوروش، عضو هیئت مدیره کارخانه کویر کاشان، یکی از بزرگترین تولیدکنندگان مقاطع فولادی در بخش خصوصی، به گفت‌وگو نشستیم تا با دیدگاه‌ها و تجربیات ایشان در این زمینه آشنا شویم.

در این گفت‌وگو، به موضوعاتی همچون جایگاه کویر کاشان در صنعت فولاد ایران، دستاوردهای این کارخانه، چالش‌های پیش روی صنعت فولاد در سال‌های اخیر، راهکارهای پیشنهادی برای برون‌رفت از این مشکلات و چشم‌انداز آینده این صنعت در سال 1404 پرداخته شده است.

در همین راستا علی محمد خوروش عضو هیئت مدیره کویر کاشان جایگاه این کارخانه در صنعت فولاد و مهم‌ترین دستاوردهایی که در این سال‌ها کسب کرده است را به صورت زیر شرح داد:

شرکت فولاد سپید فراب کویر کاشان در سال 82 به ثبت رسید و به پشتوانه تجربه بیش از دو دهه بازرگانی در حوزه فولاد،‌ سرمایه‌گذاران و صاحبان سهام این شرکت تصمیم گرفتند در شهر آران و بیدگل ماهیت فعالیت خود را از فاز بازرگانی و تجاری به تولیدی تغییر بدهند.

انتخاب شهرستان آران و بیدگل به عنوان مقصد سرمایه‌گذاری، با در نظرگیری دو عامل کلیدی صورت پذیرفت؛ نخست، شناخت عمیق سرمایه‌گذاران اصفهانی از بازار ساخت و ساز اصفهان و فرصت‌های موجود در آن بوده است. دوم، موقعیت جغرافیایی ممتاز آران و بیدگل در مجاورت تهران، ضمن کاهش هزینه‌های حمل و نقل، دسترسی به بازار بزرگ پایتخت را نیز تسهیل نموده است. این عوامل در کنار هم، شهرستان آران و بیدگل را به مقصدی جذاب برای سرمایه‌گذاری تبدیل کرد.

از بُعد دیگر منطقه آران و بیدگل با توجه به نزدیک بودن به منابع متعدد سنگ آهن، در اطلس آهن و فولادی که در ایمیدرو و سازمان صمت شناسایی شده بود، منطقه‌ای است که می‌تواند از هاب‌های فولادی کشور باشد و به بهره‌برداری برسد.

پس از ثبت شرکت در سال 82، با مشورت‌هایی که با اهالی صنعت و متخصصین داخلی و خارجی انجام صورت گرفت، تصمیم گرفته شد خط درجه یک و به‌روز اروپایی از شرکت زیمنس(Siemens VAI Pomini) آلمان خریداری شود، به این ترتیب اولین خط مجتمع فولاد کویر با انعقاد قرارداد در سال 83 یا 84 خریداری و راه‌اندازی شد و در سال 85 به بهره برداری رسید. ظرفیت اسمی تولید این خط 350 هزار تن مقاطع میلگرد آجدار و میلگرد ساده، کلاف آجدار و کلاف ساده اعلام شد که در حال حاضر نیز در بازار عرضه می‌گردد.

در سال 92 با توجه به تولید محصولات با کیفیت و ایجاد برندی قابل اعتماد و محبوب در بین خریداران مقاطع فولادی شرکت تصمیم به توسعه گرفت، به احداث و خرید خط جدید از شرکت دنیلی ایتالیا (Danieli) اقدام کرد که تناژ اسمی تولید آن خط تولید 550 هزار تن اعلام شد. این خط جدید در سال 93 به بهره‌برداری رسید و اکنون نیز در مدار تولید قرار دارد.

با در نظر گرفتن دو ظرفیت اسمی و ظرفیت واقعی، شرکت کویر کاشان با وضعیت فعلی و خطوط تولید موجود، بزرگترین شرکت تولید مقاطع فولادی در بخش خصوصی است.

از دیگر دستاوردهای این کارخانه باید گفت در سال 95 و 96 نیز با به‌روزرسانی خطوط تولید، فاز تولید از محصولات ساختمانی روی محصولات آلیاژی و صنعتی خاص با انواع گریدها و با بالاترین استانداردها و کیفیت متمرکز شد.

همچنین شرکت سرمایه‌گذاری جدیدی روی تولید مواد اولیه بلوم و بیلت انجام داده است که در حوزه مذاب و ریخته‌گری سرمایه‌گذاری شده که تجهیزات آن از کشورهای اروپایی خریداری و در حال نصب است. پیش‌بینی می‌شود در سال آینده حدود یک میلیون تن مواد اولیه مرغوب خطوط نوردی در این مجموعه به تولید برسد.

عضو هیئت مدیره مجتمع فولاد کویر کاشان در ادامه به چالش‌های این کارخانه در یک سال اخیر اشاره کرد و در رابطه با راهکار این مجموعه تولیدی برای برون‌رفت از چالش‌ها و ناترازی انرژی افزود:

بزرگترین چالش کویر کاشان مانند سایر صنایع فولادی، بحث انرژی است. ناترازی انرژی که در چند سال اخیر روی صنایع فولادی سایه انداخته به کاهش میزان تولید و افزایش هزینه‌های ثابت منجر شده است؛ همین امر افزایش بهای تمام شده فولاد در ایران را رقم زده که به از دست رفتن جذابیت‌های صادراتی فولاد منتهی شده است.

تا سال گذشته در فصل سرد با قطعی گاز مواجه بودیم اما زمستان امسال علاوه بر قطعی گاز، قطعی برق هم به این چالش اضافه شده است.

در همین راستا کویر کاشان برای حل بحران گاز در زمستان یکی از خطوط تولید را به سوخت گازوئیل تجهیز کرد و برای جبران کمبود برق نیز برنامه سرمایه‌گذاری قابل توجهی در حوزه نیروگاه‌های خورشیدی و انرژی تجدیدپذیر را در آینده نزدیک، در پیش دارد.

وی در ادامه گفت‌وگو وضعیت فعلی بازار آهن و دلایل رکود و جاماندن قیمت آهن آلات از تورم را اینگونه ارزیابی می‌کند:

علت بخش عمده‌ای از رکود بازار آهن به رکود کلی بازارهای کشور مرتبط است که بخش عمده آن به دلیل سیاست‌های انقباضی اخذ شده توسط بانک مرکزی ایران است، بازار آهن و فولاد هم از این وضعیت مستثنا نبوده و مانند صنایع دیگر دچار رکود شده است.

به عبارتی رونق بازار آهن و فولاد ساختمانی به طور مستقیم به رکود یا رونق بازار مسکن وابسته است و مدتی است که بازار مسکن نیز در رکود به سر می‌برد.

اما به نظر بنده با توجه به پیش‌بینی‌های حوزه اقتصاد و متخصصین مالی امید است سال 1404 برای فولادی ها سال بهتری باشد، حتی اگر در بازار داخلی هم این اتفاق نیفتد، امید است با اتخاذ قوانین شفاف و حمایتی از وزارت صمت، در امر صادرات رونق داشته باشیم.

متأسفانه در سال 1403 در حوزه صادرات فولاد موانع زیادی داشتیم، به این صورت که صادرکننده موظف بود مواد اولیه خود را را با قیمت دلار توافقی از بورس کالا خریداری کند و ارز حاصل از صادرات را با نرخ دلار نیمایی در بازار به فروش برساند که این دو نرخ تفاوت بالای 10 درصدی را داشته و همین امر منجر به از دست رفتن بازارهای هدف صادراتی شد که افزایش عرضه محصولات فولادی در بازار داخلی و به تبع آن سرکوب قیمت محصولات فولادی در بازار داخل را به‌دنبال داشت.

در نتیجه در ماه‌های اخیر افزایش نرخ دلار و افزایش قیمت حامل‌های انرژی، تأثیر چندانی روی محصولات فولادی نداشت. در حال حاضر نیز برخی از قوانین دست و پاگیر صادرات مرتفع شده و مسیر صادرات نسبت به چندماه گذشته هموارتر شده است.

در ادامه می‌توانید این مصاحبه را نیز مطالعه کنید: مصاحبه اختصاصی آهن پرایس با مدیر عامل راد همدان

گفت‌وگوی بالا تصویر روشنی از چالش‌های پیش روی صنعت فولاد ایران، به‌ویژه نوسانات بازار و کمبود انرژی در یک سال اخیر ارائه می‌دهد.

براساس پیش‌بینی عضو هیئت مدیره کویر کاشان، وضعیت تولیدکنندگان در سال 1404 نسبت به سال جاری مثبت ارزیابی می‌شود که البته این امر منوط به حمایت‌های دولتی و رفع موانع صادراتی است.

نویسنده: سمیرا افشار